Geo
Geo
კომენდანტის საათი და სხვა შეზღუდვები ყოველდღიური ცხოვრებაში, რომელიც მიმართულია ვირუსის გავრცელების შემცირებასა და პრევენციაზე, ქვეყანაში ჯერ ისევ აქტუალურ საკითხად რჩება. კრიტიკული მეორე ტალღის დასრულების შემდეგ საქართველოს ტერიტორიაზე მთავრობის მიერ დაწესებული შეზღუდვები ეტაპობრივად მსუბუქდება, თუმცა ჯერ-ჯერობით თბილისელებისთვის მტკივნეულ თემად აღიქმება 9 საათის შემდგომ გადაადგილების შეზღუდვა, ასევე საზოგადოებრივი ტრანსპორტის დასვენების დღეებში გაუქმების საკითხი და სასწავლო დაწესებულებების ონლაინ რეჟიმზე გადასვლა. მეორე ტალღის პირობებში ეპიდემიური სიტუაციის დამძიმების, მაღალი დაინფიცირებისა და სიკვდილიანობის მაჩვენებლის ზრდის და ჯანდაცვის სისტემაზე მაღალი დაწოლის შემდეგ მთავრობა არ ჩქარობს დაწესებული შეზღუდვების სრულად მოხსნას.
აღნიშნულ საკითხზე ეისითიმ მორიგი საინტერესო კვლევა ჩაატარა, კვლევის არეალი დედაქალაქში მაცხოვრებლებით შემოიფარგლა. კვლევის შედეგად დგინდება, რომ თბილისელების შეფასებით მთავრობა ეპიდემიოლოგიური მდგომარეობის მართვისას არ არის ბოლომდე ეფექტური, განსაკუთრებით კრიტიკულები არიან თბილისში მცხოვრები 18-დან 34 წლამდე ახალგაზრდები, მათი შეფასებით მთავრობის ეფექტურობა 10 ქულიან სკალაზე 5.25-ია. ამასთან, აღნიშნული თაობის წარმომადგენლებიდან ყოველი მეორე (51%) მიიჩნევს, რომ მთავრობის მიერ მიღებული ზომები ეპიდსიტუაციის სიმწვავესთან შედარებით ზედმეტად მკაცრია.
ასაკის მატებასთან ერთად მთავრობის მიერ სიტუაციის მართვის ეფექტურობის შეფასებისას მოქალაქეების ლოიალურობაც იზრდება, 55+ ასაკის თბილისელები მიიჩნევენ, რომ მთავრობა მეტად ეფექტურად მართავს ეპიდემიოლოგიურ მდგომარეობას (6.12) და მთავრობის მიერ მიღებული ზომები ეპიდემიოლოგიური მდგომარეობის შესაბამისია. საერთო ჯამში დედაქალაქის მაცხოვრებელთა მიერ მთავრობის ეფექტურობა სკალაზე 5.75 ქულით შეფასდა, ხოლო სიმკაცრის ქულის განაწილებისას საზოგადოების აზრი ორად იყოფა, გამოკითხულთა თითქმის ნახევარს (45%) მიაჩნია, რომ გატარებული ღონისძიებები შესაბამისია, ხოლო მცირედი განსხვავებით მეორე ნაწილი (43%) ფიქრობს, რომ სიმწვავესთან შედარებით ზედმეტად მკაცრია.
აღნიშნული შეფასება არ ემთხვევა ოქსფორდის უნივერსიტეტის მიერ შემუშავებული კოვიდ-19-ის წინააღმდეგ მთავრობის რეაგირების სიმკაცრის ინდექსის ვიზუალურ რუკაზე საქართველოს მონაცემებს, სადაც ქვეყანა 100 ქულიან სკალაზე დღეის მდგომარეობით სიმკაცრის მეორე საფეხურზე იმყოფება (75-85).
რა არის თბილისელების შეფასებით პანდემიასთან ბრძოლის პროცესში ყველაზე მნიშვნელოვანი შეზღუდვა და რომელი მათგანია მათთვის ყველაზე რთული ასატანი?
გამოკითხული თბილისელების წარმოდგენით პანდემიასთან გამკლავებისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი შეზღუდვების სამეული ასე გამოიყურება: 1. გასართობი და კულტურული ღონისძიებების, ასევე ცერემონიების აკრძალვა (6.56), 2. საერთაშორისო ფრენების შეზღუდვა (6.50), 3. კვების ობიექტებში სტუმრობის შეზღუდვა (6.32).
აღნიშნული სურათი განსხვავდება თაობების ჭრილში – 35-დან 55 წლამდე ასაკის წარმომადგენლებისთვის ამ სამეულში კვების ობიექტებში სტუმრობის შეზღუდვა კომენდანტის საათით ნაცვლდება, ამასთან 55+ თბილისელებისთვის აღნიშნული შეზღუდვა სხვებთან შედარებით უფრო მარტივი ასატანი აღმოჩნდა, ხოლო ყველაზე მტკივნეული (6.06) დაწესებული შეზღუდვებიდან მათთვის მუნიციპალური ტრანსპორტის მუშაობის შეჩერებაა.
34-დან 55 წლამდე მოსახლეობა რთულად ეგუება სკოლამდელი, სასკოლო და საუნივერსიტეტო დაწესებულებების დახურვას და ონლაინ რეჟიმზე გადასვლას, რადგანაც ლოგიკურად აღნიშნულ თაობაში ჭარბია მშობლების რაოდენობა, რომელთაც ამ შეზღუდვასთან გამკლავება პირადად მოუწიათ. ეს თაობა ასევე განიცდის საერთაშორისო ფრენების შეზღუდვას, რაც ასევე აქტიური მოგზაურობით აიხსნება. მთავრობის მიერ გატარებული ქმედებებიდან პანდემიასთან გამკლავებისთვის ყველაზე მნიშვნელოვან ღონისძიებად კი, მილენიალები სოციალიზაციასთან ასოცირებულ შეზღუდვებს ასახელებენ, როგორიცაა გასართობ-კულტურული ღონისძიებების აკრძალვა, საერთაშორისო ფრენების და ადგილობრივად კვების ობიექტებში სტუმრობის შეზღუდვა.
კვლევა ცხადყოფს რომ ახალგაზრდობა ეთანხმება მშობლების თაობას სასწავლო პროცესის ჩვეულ რეჟიმში ჩატარების შეზღუდვასთან დაკავშირებით და ასევე რთულად გადააქვს კომენდანტის საათის დაწესება, რაც ამ თაობაში აქტიური ღამის ცხოვრებას უკავშირდება. ამასთან 18-დან 34 წლამდე ახალგაზრდები აღნიშნულ შეზღუდვას აფასებენ როგორც ნაკლები მნიშვნელობის მქონეს პანდემიასთან ბრძოლის პროცესში, ისევე როგორც საქალაქთაშორისო ტრანსპორტის და ზამთარში მთის კურორტებზე დაწესებულ შეზღუდვებს, აღნიშნული შეფასება ცხადყოფს, რომ ახალგაზრდები დასახელებულ სამ შეზღუდვას აუცილებლობად არ თვლიან და მათი გაუქმების მაღალი მოლოდინი აქვთ. მათი აზრით პანდემიასთან გამკლავების აქტიურ ფაზაში მნიშვნელოვანია შეზღუდვები შეეხოს გასართობ და კულტურულ ღონისძიებებზე დასწრებას, საერთაშორისო ფრენებს და სასწავლო დაწესებულებებს.
საქართველოს მთვარობა უკვე აანონსებს შეზღუდვების დამატებით შემსუბუქებას, სავარაუდოდ ქვეყნის მონაცემი სიმკაცრის ინდექსის რუკაზე მარტის თვიდან შეიცვლება.
* გამოკითხვა ჩატარდა შემთხვევითი შერჩევის გზით 414 ზრდასრულ თბილისის მოსახლეს შორის, 2021 წლის 16-18 თებერვალს. გამოყენებული მეთოდი – სატელეფონო გამოკითხვა. მონაცემთა სტატისტიკური ცდომილება საშუალოდ არ აღემატება 4.9%-ს.
Covid 19-ის პანდემიამ მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინა ადამიანების ცხოვრების სტილზე და ფინანსურ მდგომარეობაზე. 2020 წლის ბოლოს, დეკემბერში ჩატარებული კვლევის მიხედვით გამოკითხული რესპონდენტების 60%-ს აზრით, მათი ოჯახების ფინანსური მდგომარეობა გაუარესდა. რესპონდენტების 34% ფიქრობს, რომ მათი ფინანსური მდგომარეობა არ შეცვლილა, ხოლო 3%-სთვის გაუმჯობესდა.
ხარჯების შემცირება შეინიშნება ყოველთვიური დანახარჯების ჭრილშიც, პანდემიის პერიოდში რესპონდენტების უმრავლესობა 47% ახლა უფრო ნაკლებს ხარჯავს, ვიდრე პანდემიამდე. 30% ახლაც იმდენს ხარჯავს, როგორც პანდემიამდე ხოლო გამოკითხულთა 23% ახლა უფრო მეტს ხარჯავს, ვიდრე პანდემიამდე.
აღსანიშნავია, რომ რესპონდენტების უმრავლესობა 34%, ახლა უფრო მეტს საკვებ და სასმელ პროდუქტებზე ხარჯავს. რესპონდენტების 27% უფრო მეტს საოჯახო მოხმარების (ქიმია, ჰიგიენა, თავის მოვლის საშუალებები) საქონელზე ხარჯავს, ხოლო რაც შეეხება ჯანდაცვის მიმართულებით (ექიმი, ანალიზები, მედიკამენტები) გამოკითხული რესპონდენტების 27% ხარჯავს უფრო მეტს. ზრდის მიზეზად უმრავლესობა 75% პროდუქტის გაძვირებას ასახელებს.
ყოველი მეორე თბილისელი ახლა უფრო ნაკლებს ხარჯავს ტრანსპორტზე (მგზავრობა, საწვავი). რაც შეეხება მსხვილ შენაძენებს (ბინა, აგარაკი, ავეჯი, ავტომობილი, საოჯახო ტექნიკა), ათიდან ექვსი პოტენციური მყიდველი, თავს იკავებს მსხვილი შენაძენის გაკეთებისგან.
გამოკითხვა ჩატარდა შემთხვევითი შერჩევის გზით 403 ზრდასრულ თბილისის მოსახლეს შორის, 2020 წლის 11-13 დეკემბერს მონაცემთა სტატისტიკური ცდომილება საშუალოდ არ აღემატება 4.9%-ს. გამოყენებული მეთოდი – სატელეფონო გამოკითხვა.
2020 წელს პანდემიის პირობებში, თბილისელების ქცევა სხვადასხვა აქტივობების კუთხით მნიშვნელოვნად შეიცვალა. ჩვენ დავინტერესდით 2020 წლის 14-15 მარტის მონაცემთან შედარებით რა ფორმით შეიცვალა ქცევა შეზღუდვების გამკაცრების ფონზე.
2020 წლის დეკემბერში ჩატარებული კვლევის მიხედვით, გამოკითხული რესპონდენტების უმრავლესობამ შეცვალა ქცევა სხვადასხვა მიმართულებით, მაგალითად: რესპონდენტების 51%-მა შეამცირა და მათ შორის 12% საერთოდ აღარ იყენებს ნაღდ ფულს; პარკებში და სკვერებში სიარული შეწყვიტა 36%-მა; რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას (ვარჯიში სახლში, ქუჩაში, სტადიონზე) გამოკითხული რესპონდენტების მხოლოდ 22% აღარ ახორციელებს.
2020 წლის მარტში ჩატარებული კვლევის მიხედვით სტუმრად სიარული გამოკითხული რესპონდენტების 40%-მა ხოლო, 2020 წლის 11-13 დეკემბრის მონაცემის მიხედვით რესპონდენტების 55%-მა შეწყვიტა. შესაბამისად, სახლში სტუმარს მარტის მონაცემის მიხედვით 36%, ხოლო დეკემბრის მონაცემის მიხედვით 56% აღარ ეპატიჟება.
რაც შეეხებადაბადების დღეებზე და პანაშვიდებზე სიარულს 2020 წლის დეკემბრის მონაცემის მიხედვით კიდევ უფრო შემცირდა. მარტში 43%, ხოლო დეკემბერში ჩატარებული კვლევის მიხედვით, რესპონდენტების 60% უფრო ნაკლებად ან საერთოდ აღარ ახორციელებს აღნიშნულ აქტივობას.
*გამოკითხვა ჩატარდა შემთხვევითი შერჩევის გზით 403 ზრდასრულ თბილისის მოსახლეს შორის 2020 წლის 11-13 დეკემბერს. მონაცემთა სტატისტიკური ცდომილება საშუალოდ არ აღემატება 4.9%-ს. გამოყენებული მეთოდი – სატელეფონო გამოკითხვა.
საინტერესოა ახალ რეალობაში როგორია თბილისელების საახალწლო განწყობა პანდემიის პირობებში. რესპონდენტებს ვთხოვეთ შეეფასებინათ მათი შეგრძნება 10 ქულიან სკალაზე, სადაც „0“ ნიშნავს „საერთოდ არ მაქვს საახალწლო განწყობა“ ხოლო „10“ – „ძალიან მაღალი საახალწლო განწყობა მაქვს“.
2020 წლის 11-13 დეკემბრის მონაცემის თანახმად, თბილისელების საახალწლო განწყობის მაჩვენებელი 5.15 ქულას შეადგენს. გასულ წელთან შედარებით გამოკითხულთა რესპონდენტების 66%-ს უფრო ნაკლებად აქვს საახალწლო განწყობა ხოლო 10%-ს უფრო მაღალი.
დეკემბერში ჩატარებული კვლევის მიხედვით, გასულ წელთან შედარებით საახალწლო სამზადისი და ქცევა მნიშვნელოვნად შეიცვალა. გამოკითხული რესპონდენტების 61% საახალწლო სუფრის მომზადებაზე უფრო ნაკლებს დახარჯავს ვიდრე გასულ წელს, ასევე გამოკითხულთა 43% უფრო ნაკლებს დახარჯავს საახალწლო საჩუქრებზე და 32%-საახალწლო დეკორაციებზე.
*გამოკითხვა ჩატარდა შემთხვევითი შერჩევის გზით 403 ზრდასრულ თბილისის მოსახლეს შორის 2020 წლის 11-13 დეკემბერს. მონაცემთა სტატისტიკური ცდომილება საშუალოდ არ აღემატება 4.9%-ს. გამოყენებული მეთოდი – სატელეფონო გამოკითხვა.